Patara Antik Kenti: Likya Birliği'nin Başkenti ve Tarihi Mirası
Patara, Likya Birliği'nin başkenti olması nedeniyle tarih boyunca büyük önem taşıyan bir kenttir. Hitit metinlerinde 'Patar' olarak geçen Patara, Ksanthos Vadisi'nin denize açılan tek yerleşim yeri olması sayesinde yüzyıllar boyunca stratejik ve ticari önemini korumuştur. Ayrıca Hristiyan dünyası için önemli bir merkezdir. Noel Baba olarak bilinen Saint Nikolaos burada doğmuştur. St. Paul’un da Roma’ya gitmek için gemiye bindiği liman Patara’dır.
1988’den bu yana süren arkeolojik kazılarla Patara’nın tarihi gün yüzüne çıkarılmaya devam ediliyor. 2020 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Patara yılı ilan edilerek antik kent dünya çapında tanıtılmıştır. Kentte Athena Tapınağı, Roma hamamları, meclis binası, stadyum, kilise, Likya lahitleri ve nekropol alanları gibi birçok önemli yapı bulunmaktadır.
Patara'nın En Önemli Özellikleri:
- Deniz Feneri: Roma İmparatoru Neron tarafından MS 64-65 yıllarında yaptırılmıştır ve dünyanın bilinen en eski deniz feneridir.
- Osmanlı Telgraf İstasyonu: 1905 yılında kurulmuş olan bu yapı, Osmanlı döneminde haberleşmenin önemli bir parçasıydı.
- Meclis Binası: Likya Birliği’nin temsilcilerinin toplandığı ve TBMM tarafından restore edilen dünyanın ilk demokratik meclis binasıdır.
- Granarium (Tahıl Ambarı): Roma dönemine ait bu yapı, Anadolu'dan Roma’ya gönderilen tahılların depolandığı yerdir.
Patara’nın doğal limanı Eşen Çayı’nın taşıdığı kumlarla dolmuş ve zamanla bataklığa dönüşmüştür. Bu durum kentin ticari önemini yitirmesine neden olmuştur. Ancak Patara’nın tarihsel değeri azalmamıştır. MS 7. ve 8. yüzyıllarda Arap akınları, 541’deki veba salgını ve denizle bağlantının kesilmesi Patara’nın küçülmesine neden olmuştur.
Antik kentte günümüze ulaşan yapılar Roma, Bizans ve Orta Çağ izleri taşır. Hristiyanlar için kutsal sayılan Patara, Aziz Nikolaos’un doğum yeri olmasıyla da önemlidir. Ayrıca 16. yüzyıla kadar Osmanlı döneminde de liman olarak kullanılmıştır.
Patara Antik Kenti Gezilecek Yerler:
- Modestus Zafer Takı: Şehre giriş kapısı olarak kullanılmış, MS 1. yüzyılda inşa edilmiştir.
- Büyük Kilise (Bazilika): MS 5. yüzyıla ait ve erken Hristiyanlık dönemi mimarisinin önemli örneklerindendir.
- Mezar Kilisesi: MS 4. yüzyıldan itibaren kullanılmış, birçok onarım görmüştür.
- Tiyatro: Helenistik döneme ait tiyatro MS 1. yüzyılda yeniden inşa edilmiştir.
- Vespasian Hamamları: Anadolu’nun en eski hamam yapılarıdır.
- Antik Deniz Feneri: Tamamen kumlarla kaplı olsa da önemli bir denizcilik yapısıdır.
- Tepecik Yerleşkesi: Antik kentin savunma merkezi olarak kabul edilir.
Patara'nın yazıtlarında ismi 'Pttara' olarak geçer. Helenistik dönemde 'Patara', Arap akınları sırasında ise 'Batara' olarak anılmıştır. Patara'nın öneminin bir göstergesi de Likya Birliği'nde üç oy hakkına sahip nadir kentlerden biri olmasıdır.
📍 Adres: Gelemiş Mahallesi, Kaş, Antalya
🕘 Ziyaret Saatleri: Yaz dönemi (1 Nisan - 1 Ekim) 08.00-19.00; kış dönemi (1 Ekim - 1 Nisan) 08.30-17.30. Haftanın 7 günü ziyarete açıktır.
🎟 Giriş Ücreti: 30 TL. Müze Kart geçerlidir.