Antik kentleri gezmeyi seviyorsanız, Kaş’ın sizi çok mutlu edeceğinden emin olabilirsiniz. Her yerinden tarih fışkıran Kaş’ta görmenizi tavsiye ettiğim Xanthos Antik Kenti, Fethiye-Kaş Karayolu üzerinde, Kaş’a 45 km uzaklıkta. Kınık köyü yakınında, Eşen Çayı kenarındaki ovaya hakim iki tepe üzerine kurulu olan Xanthos Türkiye‘nin UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren en eski antik kenti. Ziyaretçilerini zamanda yolculuğa çıkaran Xanthos, kültürel ve tarihi yerleri gezmeyi sevenlerin uğraması gereken bir adres.
Xanthos’un (Ksantos) tarihi geçmişi MÖ 8. yüzyıla kadar uzanıyor. Tarihi Likya Birliği’nin idari merkezi olarak da bilinen kent, Likya diliyle yazılan kitabelerde Arnna şeklinde geçiyor. Homeros anlatımalarında Truva Savaşı’na katılan kent olarak bahsetmiş.
Xanthos Antik Kenti
Xanthos konum olarak, turizmin merkezi diyebileceğimiz Fethiye ve Kaş arasında kalıyor. Kalkan ve Kaş’a yarım saat uzaklıkta. Kınık Köyü yakınlarındaki Xanthos Antik Kenti’ne Fethiye’den 50 dakikada ulaşılıyor. Vakti zamanında gemilerin yanaşabileceği bir kıyı yerleşimiyken bugün deniz kıyısından 8 km içeride kalıyor.
Kenti ilk defa 1838’de Ch. Fellows tarafından keşfedilmiş. Antik kenti gören Fellows antik kentteki rölyefleri ve parçaları söküp, Patara Limanı’na yanaşan savaş gemisine taşıyıp Londra’ya götürmüş. Xanthos Antik Kenti’nden İngiltere’ye götürülen birçok eser British Museum’un Lykia salonunda sergileniyor.
Likya medeniyetinin idari merkezi olan Xanthos, o dönemde iç işlerinde bağımsızdı. Dış politikada birliğe üye olan diğer devletlerle ortak hareket ediyordu. Bazı kaynaklara göre antik dönemin en demokrat birliği olarak da anılan Likya’nın meclisi Patara‘da, başkent ise Xanthos’taydı. Birliğin dini merkezi ise Ksantos Antik Kenti’nin yakınlarında yer alan Letoon şehriydi.
Kaynaklarda Xanthos’un, MÖ 2. yüzyılda başkent olduğu ve altın çağını yaşadığı yazar. Konumu nedeniyle stratejik önem sahip olmuş hep. Tarih boyunca birçok devletin güç mücadelesine sahne olan kent MÖ 6. yüzyılda Persler tarafından işgal edilmiş. Daha sonra Atinalı Komutan Kimon’un saldırısına uğramış. MÖ 1. yüzyılda ise Romalı Brütüs kenti işgal etmiş ve Xantos’ta büyük bir yıkım yaşanmış.
Xantos’a geldiğinizde neler göreceksiniz? Xanthos kenti akropolleri değişik örgü sistemleri bulunan surlar ile çevrili. Antik Kenti’nde günümüze ulaşan en önemli eserler arasında Likya dönemi dikme mezar taşları ve kaya mezarları bulunuyor. Anadolu’da günümüze ulaşmayı başaran en iyi taş kaplamalı cadde yine Ksantos’ta.
Roma Devri Tiyatrosu Likya akropolünün kuzeyinde yer alıyor. Xanthos kentindeki en ilgi çekici kalıntıları ise tiyatronun batısında görebilirsiniz. Yüksek bir yekpare üzerinde bulunan ölü ailesi, Ölü ailesinin yanında bulunan kadın gövdeli ve kuş kanatlı yaratıklar, Ölülerin ruhlarını gökyüzüne taşıdığına inanılan Harpy kabartmaları, Harpy anıtı, Likya Lahdi, Roma Devri Agorası tiyatronun batısında görebileceğiniz kalıntılar.
Şehri fethedenlerden biri de Büyük İskender. Fetihten sonra Likya kültürü hızla kaybolmuş. Kentte resmi dil olarak Yunanca konuşulmaya başlanmış. Bölgenin en büyük kenti unvanı da Patara’ya geçmiş.
Xantos’un Hikayesi
Xanthos Antik Kenti’ni dünyaya tanıtan ve ‘en acıklı özgürlük kararı’ olarak da bilinen tarihi olay şehre her yıl binlerce yabancının gelmesindeki en önemli sebeplerden biri. Hani okuyunca insanın tüylerini diken diken eden hüzünlü bir olay.
Xanthos Antik Kenti’ni diğer antik kentlerden farklı kılan burada yaşanmış, insanın içini burkan hikayesi. ‘en acıklı özgürlük kararı’ olarak da bilinen tarihi olay, kente her yıl binlerce turistin gelmesindeki en önemli sebeplerden biri.
MÖ 545’te Xanthos’ta güçlü Pers ordusunun saldırısına uğradı. Yerel halk saldırıya karşı büyük bir direniş göstermiş. Ancak kuşatmanın süresi uzadıkça direnişin fayda getirmeyeceğini anlamışlar. Topraklarını Perslerin ele geçirmeye başladığını anladıktan sonra şehirde bir tane bile Xanthoslunun teslim alınmaması için kadınlarını, çocuklarını, kölelerini ve tüm mal varlıklarını toplayarak kalenin içinde ateşe vermişler.
Bağımsızlıkları uğruna tüm Xanthos halkı tarih sahnesinden silinmiş. Bu hazin olayla dünya tarihinde unutulmayan bir olaya imza atmış Xantoslular. MÖ 42’de Roma İmparatoru Brütüs’ün saldırısında da benzer olaylar olmuş. Roma hakimiyetine giren şehir, Arap akınlarının ardından sessizliğe gömülmüş.
Fethiye-Kaş otobüsleriyle antik kente gelebilirsiniz. Özel aracınız varsa, Antalya üzerinden D400 otoyolunu takip edin. İsterseniz, sahil yolundan Kemer, Finike yolundan da ulaşım mümkün.
Xantos Antik Kenti Giriş Ücreti ve Ziyaretçi Saatleri
Adres: Kınık Mahallesi, Kaş, Antalya
Telefon: +90 (242) 238 56 88 Faks: +90 (242) 238 56 87
Ziyaret Saatleri
Yaz Dönemi: 08.30-19.30 (15 Nisan-2 Ekim)
Kış Dönemi: 08.30- 17.30 (3 Ekim-14 Nisan)
Tatil Günleri: Dini bayramların ilk günü öğlene kadar.
Xantos Giriş Ücreti: Giriş ücreti 14 TL.